3 Adımda Veri Analizi ile Rota Optimizasyonu

Sanayi Devrimi, üretim biçimlerinin değişmesine yol açmış ve büyük işletmelerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Yerel işletmelerden farklı olarak şirketler, sürekli olarak genişleme çabası içerisindedir. Günümüzde küresel hale gelmiş bulunan ya da bir ülkenin tamamında faaliyet gösteren büyük şirketler bulunmaktadır. Bu denli büyük şirketler, gerçekleştirecekleri operasyonlar için de büyük bir planlama faaliyetini özenle düzenlemelidir. Klasik dönemde bu planları yapmak için onlarca farklı insanın işe alınması ve her şeyin tek tek not tutulması gerekiyordu. Ancak dijitalleşmenin ve teknolojinin getirmiş olduğu ve veri analizi yöntemlerinin arttığı günümüzde rota planlama, rota optimizasyonu gibi olanaklar, şirketlere bu konuda hem personelden hem de zamandan tasarruf etmeyi mümkün kılmıştır.

Rota planlama, tek merkezden birden fazla noktaya dağıtım yapan işletmeler açısından önem arz eden bir durumdur. Ancak onlarca ya da yüzlerce araç ile faaliyet gösteren işletmeler açısından rota optimizasyonunun geleneksel yöntemlerle yapılması bir hayli güçtür. Bunun için de rota optimizasyonunda yenilikçi yaklaşımlardan yararlanılması gereklidir. Lokasyon bazlı veri analizi, bu doğrultuda büyük olanaklar sunmaktadır. Tamamen akıllı teknolojilerden beslenen bu sistemler sayesinde araç sayısı ya da teslimat noktalarının sayısı fark etmeksizin dağıtım yapabilmek mümkündür.

1-Rota Planlama ve Veri Analizi

Dijitalleşmenin ve teknolojinin Türkiye’de henüz yeteri kadar yerleşmediğini göz önde bulundurduğumuz zaman, veri analizi nedir sorusunun cevabını vererek başlamak yerinde bir davranış olacaktır. Veri analizi, toplanan verilerin, işletme amaçlarına göre değerlendirilmesi işlemidir. Toplanan veriler, büyük veri olarak adlandırılmaktadır. Bu adlandırmanın en büyük nedeni, toplanan verilerin insan eliyle işlenemeyecek kadar hacimli oluşudur. Veri analizi yönteminden pek çok alanda faydalanılmaktadır. Sevkiyat, özellikle fiziki mal üreten firmaların başlıca operasyonlarından biridir. Sevkiyat planlama yani rota planlama da bu noktada önemli hale gelmektedir. Coğrafi bilgi sistemleri ile veri analizi yöntemlerinin birleşmesi neticesinde ortaya çıkan imkânlar, rota optimizasyonu işleminin başarılı bir şekilde yapılmasına ve şirketlerin düşük işgücü ve giderle yüksek verim almasını sağlamaktadır.

İlginizi Çekebilir; Uzmanından Önerilerle Veri Analizi ile Müşteri Segmentasyonu

2-Rota Optimizasyonu Nedir?

Rota optimizasyonu, şirketlerin sevkiyat işlemlerini kusursuz bir şekilde devam ettirebilmeleri açısından hayati öneme sahip bir unsurdur. Şirkete ait olan araçların, hangi rotaya doğru hareket edeceklerinin ve bu hareketleri sırasında hangi üründen ne kadar sevk etmeleri gerektiğinin planlanması işlemidir. Bu işlem depolama, araç navigasyon uygulaması, teslimat hedefi, şirket merkezi gibi pek çok noktanın bir arada koordineli olarak yürütülmektedir. Rut optimizasyonu olarak da adlandırılan rota optimizasyonu, nesnelerin interneti teknolojisinin sağlamış olduğu olanaklar neticesinde kusursuz olarak uygulanmaktadır. Bu sayede şirketler, şube haritası üzerinden, hangi şubede neye ihtiyacın olduğunu tespit edebilmekte, depoda bulunan ürünlerin takibini yapabilmekte, nakliye aracı depodan şubeye varıncaya kadar geçen süre boyunca takip edebilmektedir. Üstelik tüm bu işlemler, insana gerek kalmadan, bilgisayarların birbirlerine veri aktarması neticesinde gerçekleşmektedir.

İlginizi Çekebilir; Geofence Teknolojisi ve Nesnelerin İnterneti

3-Rota Optimizasyonu Nasıl Yapılır?

Rota optimizasyonu yapılırken sıklıkla coğrafi bilgi sistemleri teknolojilerinden yararlanılmaktadır. Öncelikle şirketin faaliyet alanı ve hareket alanı tespit edilmektedir. Bu noktada lokasyon analizi de önemli bir yer kaplamaktadır. Hangi lokasyon üzerinde sefer düzenleneceği, ülke genelinden başlamak üzere alanın daraltılması ile yapılmaktadır. İlk olarak Türkiye fiziki haritası üzerinde başlayan rota optimizasyonu işlemi, daha sonra ülkenin bölgelere ayrılması ile devam etmektedir. Bölge haritası ise ilçe haritasına doğru daraltılmaktadır. Bu daraltma, iller ve daha sonra da ilçelere varıncaya kadar devam etmektedir. Yapılan rota ayarlamaları, taşıma işlemini yapacak nakliye araçlarının navigasyon cihazları ile entegreli olarak çalışmaktadır. Bu durum, sevkiyat operasyonlarının daha hızlı yapılmasına olanak sağlamaktadır.

Rota Optimizasyonunda Veri Analizinden Nasıl Yararlanılır?

Lokasyon bazlı veri analizi, coğrafi bilgi sistemlerinden beslenmektedir. Bu sistemler, yeryüzüne ait verileri toplamakta ve özel amaçlar doğrultusunda işleyerek yeniden sunmaktadır. Sürekli olarak güncellenen bu sistemler, rota optimizasyonu için büyük katkı sağlamaktadır. Coğrafi verilerin analiz edilmesi ile en kısa rotaların belirlenmesi mümkündür. Ayrıca belirlenen rotalarda geçici olarak meydana gelen sorunlara karşı alternatif rotaların geliştirilmesi de söz konusudur.

Veri Elde Etmede Akıllı Şehirlerin Rolü

Günümüzde veri, hiç olmadığı kadar bollaşmış ve tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Bu durumu tanımlamak için bilgi toplumu kavramı yetersiz kalmaktadır. Veri toplama yöntemleri de hiç olmadığı kadar çoğalmıştır. Bu yöntemlerden biri de akıllı şehirlerdir. Akıllı şehir farklı teknik cihazların internetlerine bağlanarak veri toplayan ve daha sonra kullanmak üzere bu verileri işleyerek saklayan bir kent formatıdır. Bu yolla elde edilen verilerden hem şirketler tarafından hem de kamu kurumları tarafından yararlanılmaktadır. Akıllı şehirler, veri akışını sağlayan onlarca kaynakta yalnızca biridir.

İlginizi Çekebilir; Korona Virüsü Covid-19 ile Birlikte İşletmeler Ne yapmalı?

Doğru Optimizasyon ile Zamandan ve Yakıttan Tasarruf

Rota optimizasyonu yapmanın birden fazla gerekliliği vardır. Ürünlerin doğru zamanda teslim edilmesi bunların başında gelmektedir. Hem işletmenin faaliyetlerinin aksamaması hem de müşteri memnuniyetinin sağlanması açısından rota optimizasyonu önemlidir. Bununla birlikte yakıttan tasarruf edebilmek açısından da rota optimizasyonu etkili bir yöntemdir. Sevkiyat yapılan sektörlerdeki en büyük gider kalemlerinden biri olan yakıt tüketiminin minimum düzeyde tutulması, işletme karlılığına katkı yapan bir durumdur. Lokasyon bazlı veri analizi, en doğru rotaların oluşturulmasını sağlamaktadır.

Rota Optimizasyonuna Gereksinim Duyulan Sektörler Nelerdir?

Kentlerin, işletmelerin ve ekonominin her geçen gün daha da büyümesi, rota optimizasyonuna duyulan gereksinimi de arttırmaktadır. Halihazırda rota optimizasyonundan en çok yararlanan sektör, kargo sektörüdür. Türkiye’nin 81 ili arasında sürekli olarak taşımacılık yapan kargo şirketleri, en sağlam ve en düşük maliyetli rotaları tespit edebilmek için lokasyon bazlı veri analizinden yararlanmaktadır. Bununla birlikte ulusal ya da uluslararası çapta faaliyet yürüten nakliyat şirketleri de bu yöntemden yararlanmaktadır. Toptan üretim yapan ve ürünlerini ülke çapında dağıtan firmaları da bu listeye eklemek mümkündür.