2019 yılının son aylarında ortaya çıkan ve kısa süre içerisinde tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını ile mücadele etmek için uzun uğraşlar sonucunda aşılar geliştirildi. Ancak tüm dünyanın aşıya ihtiyaç duyması ve ilk aşamada yeteri kadar aşı üretilememesi, var olan aşıların planlı ve verimli bir şekilde kullanılmasını zorunlu hale getirdi. Bu yüzden de pek çok hükmet aşıların daha doğru yöntemlerle dağıtılabilmesi için bir dizi programları uygulamaya koymak zorunda kaldı. Coğrafi bilgi sistemleri bu doğrultuda devletler için büyük olanaklar sunmaktadır. Coğrafi bilgi sistemlerinin sunmuş olduğu harita platformu sayesinde tüm ülke genelinde aşı dağıtımının daha doğru ve güvenli bir şekilde yapılması temin edilebilmektedir.
Olası Aşı Dağıtım ve Saklama Yerlerini Tespit Edin
Covid-19 virüsüne karşı geliştirilen aşıların etkisini kaybetmemesi adına dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Üretilmiş olan aşıların en az -70 ila -80 derece soğuk havada taşınması ve saklanması gereklidir. Bu durum da doğru bir taşıma ve saklama organizasyonunu zorunlu kılmaktadır. Ülke genelinde bu özelliklere sahip olan soğuk hava depolarının nerede olduklarının tespit edilmesi, aşıların ilgili depolara hangi yollardan ve hangi araçlar ile ulaştırılacağının planlanması ve daha sonra da sağlık kuruluşlarına aşıların nasıl teslim edileceği gibi hususlar esasında detaylı bir plan gerektirmektedir. Coğrafi bilgi sistemi bu doğrultuda gerekli olan tüm verilerin toplanmasını ve birbirleri ile optimize edilmesini olanaklı kılmaktadır. Gerekli olan saklama ve dağıtım kanalları yapılandırılmadan aşıların temin edilmesi, aşıların etkilerini yitirmesine neden olacaktır.
İlginizi çekebilir: Google Hareketlilik Verisi – Uzmanından Lokasyon Ayak İzi Değişimi
Kritik Grupları Belirleyin
Aşıların taşınması ve saklanması kadar önem arz eden bir diğer husus da aşı yapılacak grupların belirlenmesidir. Zira ilk aşamada yeterli miktarda aşı bulmak mümkün olmayacağı için, var olan aşıların salgınla mücadelede en etkili sonucu verebilecek şekilde kullanılması gereklidir. Bu da ancak etkin bir aşılama planı ile başarılabilecek bir şeydir. Covid-19 daha çok yaşlı ve kronik hastalığı olan bireyleri etkilediği için, aşılamanın bu kişilerden başlaması ve daha düşük risk grubunda olan bireylere doğru yayılması gereklidir. Bu noktada yer seçimi analizi önemli hale gelmektedir. Coğrafi bilgi sistemlerinin sunmuş olduğu segmentasyon olanağı sayesinde risk gruplarının belirlenmesi ve daha etkin bir aşılama yapılabilmesi söz konusudur. Öncelikle 3’lü sınıflandırma ile risk grupları tanımlanmalı ve daha sonra da yurttaşların hangi gruplarda yer aldığı tespit edilmelidir. Bu noktada coğrafi bilgi sistemlerinin kişisel verilerden yararlanması da söz konusudur.
İlginizi çekebilir: Uzmanından Lokasyon Analitiği ile Şehir Planlama
Dağıtım Ağını Optimize Edin
Covid-19 aşıları söz konusu olduğu zaman belki de en çok dikkat edilmesi gereken hususlardan biri aşıların dağıtım ağıdır. Üretildikleri yerden çıktıktan, risk gruplarına enjekte edilinceye kadar geçen süre boyunca aşıların sevk zincirinin doğru bir şekilde planlanması gereklidir. Özellikle bu zincirin yurtiçindeki dolaşımına büyük önem verilmelidir. Daha kısa rotalar üzerinden teslimat yapılabilmesi adına coğrafi bilgi sistemleri mutlaka kullanılmalıdır. Aşının herhangi bir aşamada bekletilmemesi ve zaman kaybına mahal verilmemesi gereklidir. Bu yüzden de aşılar yurda giriş yaptıktan sonra planlı bir şeklide dağıtım ağı takip edilmelidir. Ayrıca olası problemler karşısında aşıların herhangi bir zarar ile karşı karşıya kalmaması adına alternatif rotalar da hazırlanmalıdır. Dağıtım ağları ile depolama ağlarının optimize edilmesi önem arz etmektedir.
İlginizi çekebilir: FMCG Nedir? FMCG Markası Nasıl Başarılı Olur?
Aşı Dağıtım ve Yönetimi İçin Sistem Geliştirin
Covid-19 aşılarının belirli aralıklarla 2 doz şeklinde uygulanması gereklidir. Bu da kime, hangi zamanda hangi aşının yapılması gerektiğinin takip edilmesini zorunlu hale getirmektedir. Bu yüzden de etkili bir envanter sistemi oluşturulmalı ve aşılanan tüm bireyler takip altına alınmalıdır. İkinci dozun farklı bir aşı ile yapılması mümkün olmayacağından dolayı, aşı barkodları ile hastaların kimlik bilgilerinin bir sistemde entegre edilmesi ve günü geldiğinde de ikinci doz aşılamanın yapılması gereklidir.
Doğru ve Şeffaf İletişimi Sağlayın
Aşılama konusundaki en önemli noktalardan biri, aşılamaya dair verilerin şeffaf bir biçimde paylaşılmasıdır. Bu aşılamaya karşı güvenin oluşması ve salgın ile mücadelede atılan adımların gösterilmesi adına önemlidir. Hangi bölgelerde nüfusun ne kadarının aşılandığının açık bir biçimde paylaşılması ve aşılama yapılan bölgelerde belirli zaman dilimlerinde hastalığın seyrinin nasıl gittiği gibi bilgiler halka açık olmalıdır. Coğrafi bilgi sistemleri tüm bu bilgilerin, lokasyon bazlı olarak halk ile paylaşılmasına olanak tanıyan sistemleri oluşturmaya yardımcı olmaktadır.
Coğrafi bilgi sistemleri ve daha fazlası için Maptriks firmasına iletişim kısmından ulaşabilirsiniz.