2019 yılının son aylarında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa süre içerisinde tüm dünyayı etkisi altına almayı başaran Covid-19 hastalığı ile mücadele edebilmek için, uzun çabaların ardından bazı ilaç firmaları tarafından aşı geliştirilebildi. Ancak dünya nüfusunun ve aşıya olan talebin yüksekliği ile aşı arzındaki ters orantı, belirli bir süre daha hastalığın ortadan kalkmayacağını gösterdi. Her ne kadar tek tek aşı uygulamaları ile bireyleri bu hastalıktan korumak mümkün hale gelse de, toplumsal bağışıklığın sağlanması ve hastalığın genel olarak ortadan kalkması için aşılama oranının %70’lere kadar çıkarılması gerekiyor.
Aşılamanın hangi bölgede, hangi düzeyde olduğunu takip edebilmek ve kitlesel bağışıklığa ne kadar yaklaşıldığını öğrenmek için Maptriks, Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı verileri derleyerek il bazlı aşı verileri sundu. Bu veriler sayesinde hayatın ne zaman normale döneceğini tahmin edebilmek ve hastalığa dair umut vadeden verilere anlık olarak ulaşım sağlamak mümkün hale gelmektedir.
Covid-19 Aşısı Nedir? Covid-19 Aşısı Kimlere Uygulanabilir?
Covid-19 aşısı, risk gruplarına uygulanırken, hükümetler son derece hassas davranmaktadır. Zira henüz yeni bir aşı olması ve bazı konularda yeteri kadar çalışma olmaması, aşı uygulamalarında dikkatli olmayı zorunlu kılmaktadır. Bu yüzden de ülkeden ülkeye değişen aşılama programları uygulanmaktadır. Türkiye’de aşı için risk gruplarına ve 65 yaş üzerindeki vatandaşlara öncelik hakkı verilmiştir. Sürekli aktif vakalarla karşı karşıya olan sağlık çalışanları, toplumsal gruplar içerisinde ilk aşılanan grup olmuştur.
Hastalığın en etkili olduğu 65 yaş üzeri hastalar ve kronik rahatsızlığa sahip olan bireyler de sağlık çalışanlarının ardından aşılanmak üzere listelenmiştir. Bu grupların aşılanmasının ardından orta yaşlı ve genç sağlıklı bireylerin de aşılanması yapılacaktır. Bahsedilen bu gruplar açısından aşının herhangi bir riski söz konusu değildir. Ancak hamile kadınlar ve çocuklar henüz aşılama listesine dahil edilmemiştir. Hamile kadınlarda ve çocuklarda aşının nasıl etkiler yaratacağına dair yeterli çalışma olmaması, bu grubun aşılanmasını sona bırakmıştır. Hastalığın çocuklar üzerindeki etkisinin de minimum düzeyde olması, aşılamayı bu grup için zorunlu olmaktan çıkarmaktadır.
İlginizi çekebilir: Maptriks – Google Maps İş Partneri
Covid-19 Aşısı ile İlgili Son Gelişmeler!
Türkiye, Covid-19 aşılamasına hızlı başlayan ve görece daha yavaş devam eden ülkelerdendir. Buna rağmen 1 Mart itibarıyla 9 milyona yakın insanın aşılanmış olması umut vericidir. Sürekli olarak güncellenen aşı rakamlarını takip edebilmek, gelecek dönemler için senaryo geliştirmek açısından da önem arz etmektedir. Özellikle halihazırda var olan aşı tedarik zincirindeki sıkıntıların giderilmesi ile daha hareketli bir aşılama dönemine girileceğinin tahmin edildiği bugünlerde, bu değişken hareketin takip edilebilmesi, daha iyi kriz yönetimi olanakları sunacaktır.
İlginizi çekebilir: Tedarik Zinciri Planlama İçin Lokasyon Zekâsı Kullanma
Aşılama Oranı Ne Zaman %70’e Ulaşacak? Aşılama Oranının %70’e Ulaşması Ne Anlama Geliyor?
Her ne kadar bireylerin tek tek aşılanması ile bireyleri korumak mümkün olsa da toplumsal anlamda hastalığa karşı direnç elde edebilmek için, ülke nüfusunun en az yüzde 70’lik diliminin aşılanması gereklidir. Bu oran Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yapılan araştırmalar neticesinde belirlenmiştir. Aşı programı yürüten tüm ülkeler Covid-19 aşılama oranı bu seviyeye ulaşacak düzeyde planlama yapmaktadır. Türkiye’de de mevcut hızla devam edilmesi halinde Ekim 2021 tarihinde toplum bağışıklığının kazanılması öngörülmektedir. Daha isabetli tahminleme yapabilmek adına aşı gelişmelerinin takip edilmesi önemlidir.
İl Bazlı Aşı Verilerini Maptriks Farkı ile Öğrenin!
2009 yılından beri kamu ve özel sektörde yer alan müşterilerine lokasyon zekâsı destekli çözüm önerileri sunan Maptriks, illere göre aşı dağılımının takip edilebilmesi açısından da önemli olanaklar sunmaktadır. İllerde ve daha küçük bölgelere varıncaya kadar aşılamayı anlık takip edebilen lokasyon teknolojileri sayesinde, aşılama verilerini düzenli olarak takip edebilmek mümkündür.
Toplumsal bağışıklığın ne zaman kazanılacağına dair çıkarımların yapılabilmesi açısından bu verilere ulaşabilmek son derece önemlidir. Aşıdaki son durumunu görme amacıyla Sağlık Bakanlığı’ndan alınan verilerin 100.000 kişiye düşen aşılama oranı renklendirilmiş harita şeklinde aşağıda görülmektedir. Örneğin; 100.000 kişide görülen vaka sayılarına göre 17,54’le en düşük yani mavi renk olan Diyarbakır’da aşılama oranı 4,59 iken, 105,36 ile en yüksek yani kırmızı renk olan Burdur’da ise aşılama oranı 15,74’tür. Ayrıca yaklaşık son 1 aylık aşılama oranının grafiğe dökülmüş hali de aşağıda mevcuttur.
İl Bazlı Vaka Sayıları ve İl Bazlı Aşılama Oranları Covid-19 Mücadelesinde Yol Gösterici Oluyor!
Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan Covid-19 aşı verilerine ek olarak 100.000 kişiye düşen vaka sayıları da önemli bir yol göstericidir. Ülke genelinde başlayan yeni kontrollü normalleşme süreci illerde 100.000 kişiye düşen vaka sayılarının oranlanmasını temel almıştır. Coğrafya temelli yapılan bu analiz de bizlere lokasyon analitiğinin Covid-19 sürecine ne denli fayda sağladığını göstermektedir.
Bu sayede tespit edilen oranlar ile iller risk durumuna göre 4 gruba ayrılmıştır: düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli iller. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Maptriks tarafından hazırlanan haritaya bakıldığında başkent Ankara’nın orta risk grubunda, metropollerden İstanbul ve İzmir’in ise yüksek risk grubunda olduğu görülmektedir. Ayrıca Diyarbakır 4,59 ve Gaziantep 5,55 olacak şekilde Doğu bölümünün büyük bir kısmının güvenli bölge olduğunu, aksine örnek olarak Giresun 264,71 ve Trabzon’u da 239,52 olacak şekilde Karadeniz Bölgesi’nin de aşırı riskli bölge olduğu görülebilmektedir.
Vaka sayıları ve aşılama oranları birbiri ile entegre şekilde değerlendirildiğinde Covid-19 ile mücadele ederken yol gösterici olacaktır. Örneğin haritalar incelendiğinde 100.000 kişiye düşen vaka sayılarının yüksek olduğu illerde aşılama oranlarının da yüksek olduğu görülmektedir. Böylece hastalığın yayılımının azaltılması hedeflenmektedir. Vaka oranlarıın düşük olduğu illerde ise hastalığın seyrinin kontrol altına alındığu yorumu yapılabilir.
İlginizi çekebilir: Google Maps – Geocode API Kullanım Senaryoları, Hangi Sektörler Kullanabilir? Nasıl Kullanılır?
Covid-19 Aşısı Umut Vadediyor Mu?
Henüz kesin kabul edilen bir tedavi yönteminin olmaması ve engellenememesi nedeni ile Covid-19 hastalığı ile mücadele edebilmenin en etkin yolu olarak Covid-19 aşısı görünmektedir. Aşı, salgın çemberinden çıkabilmek ve bir yılı aşkın zamandır bozulan gündelik yaşam dengesini yeniden kurabilmek için hem bireylerin hem de hükümetlerin en büyük motivasyonudur. Daha fazla insanın aşı olabilmesi, salgından kurtulabilmek adına daha yüksek umut anlamına gelmektedir.
