Yeni bir iş yeri açarken açılacak bölgenin ne kadar zamanda ne kadar ciro yapacağı veya açılacak bölge belli değilse hangi bölgenin yüksek veya düşük cirolu olmasını bilmek iş yerinin sürekliliği için çok önemlidir. Bu yüzden sektöre göre o bölge; sosyal, siyasi, ekonomik, nüfus, trafik, yaş, eğitim ve rakip olarak iyi analiz edilmelidir. Bu etkenlerin üstüne coğrafi verileri de kullanarak oluşturulan iş zekasına konum / lokasyon zekası denmektedir. Bu sistemlerin temelinde CBS veya GIS olarak kısaltılan coğrafi bilgi sistemleri yatmaktadır.
Coğrafi Bilgi Sistemi GIS Nedir?
Dünya Gezegeni üzerinde ekonomik, siyasi, sosyal gibi sorunları kolay bir şekilde çözüme kavuşturma amaçlı konuma dayalı, coğrafi verileri analiz eden ve temelde; donanım, yazılım, insan, veri, amaç kavramlarından oluşan sistemlerdir. Çok genelleyici bir kavram olup; arazi bilgi sistemi, orman bilgi sistemi gibi birçok dalı bulunmaktadır. İşte bu CIS / CBS den türeyen lokasyon / konum zekası; iş yerleri için fonksiyonlu çözümler sunmaktadır. Toplanan verileri örneğin; İstanbul haritası, daha özele inilirse İstanbul Anadolu yakası haritası veya İstanbul Avrupa yakası haritası, daha ayrıntılı analiz için Türkiye ilçeler haritası, Türkiye mahalleler haritası gibi harita üzerinde sektöre göre konum analizini yapmakta ve yorumlanabilen veri haline getirebilmektedir.
CBS tabanlı bu iş zekaları sayesinde; pazarlama, gayrimenkul, perakende, sigorta, afet yönetimi, yangın, Telekom şebeke yönetimi, doğalgaz ve elektrik şebeke dağıtım yönetimi, trafik yönetimi, şehir ve ulaşım planlama, kargoculuk ve bankalar gibi bir çok alan ve sektörde yatırım stratejileri geliştirilmektedir. Bu GIS tabanlı iş analiz yöntemlerine aynı zamanda coğrafi pazarlama da denebilir.
İlginizi Çekebilir; Perakende Ticaretin Büyüme Tahmini: İstanbul İncelemesi
CBS ile Yatırım Stratejileri
Yeni bir iş yeri açarken ya da başka bir konuma yeni bir mağaza açarken, bu kararın doğru olduğundan emin olmak için bazı temel soruların sorulması gerekir. Bu sorular;
- Yeni seçilen konum sektörle ve kalitenizle uyuşuyor mu?
- Mağaza çalışma alanı yeterli mi?
- Eğer alışveriş merkezi gibi yerde ise alışveriş merkezinin imkanları yeterli mi?
- Kira ile ilişkili olarak bütçe/kira oranı tatmin edici mi?
- Hedef müşterilerinizle seçtiğiniz bölge örtüşüyor mu?
- Çevre güvenliği, temizliği uygun mu?
- Metro ve otobüs gibi ulaşım araçlarına mesafe yakın mı?
- Yakın çevredeki rakip firmalar ile rekabet edecek ürünlere sahip misiniz?
- Rakipleriniz ile müşteri kitleniz benzer mi?
- Rakip firmaların cironuza etkisi olumlu mu olumsuz mu?
Genel olarak bu ön sorular sorulduktan sonra asıl yatırım stratejilerine geçebilirsiniz. Günümüz teknolojisinin, aynı zamanda yapay zekanın da gelişmesiyle birlikte GIS ile yatırım stratejileri daha kolay yapılmaya başlandı. Bu yapay zeka teknolojileri ile;
İlginizi çekebilir; Coğrafi İş Zekası İle İşinize Değer Katın
Belediyelerde Gelirlerin Arttırılmasına Yönelik Avantajlar
Çoğu il ve ilçedeki belediyelerin gelir – gider dengesini sağlayamadığından dolayı zarar ettiği gerçeğini düşünürsek GIS teknolojilerinden yararlanmak, belediyeler için kaçınılmazdır. Bu yapay zeka destekli CBS sistemlerinden, belediyelerin nasıl yararlanabileceğini maddeler halinde sıralayacak olursak;
- Belediyeye ait reklam panolarının sosyoekonomik olarak doğru konumlandırılması, o panolarda yine sosyoekonomik benzeri durumlara göre nokta atışı reklamların verilmesi ve eğer panolar kiralanacaksa bölgeye göre kira bedelinin belirlenmesinde kullanılabilir.
- ATM kabin kira potansiyel analizi ile de; bankaların ilçe genelinde hangi alanlarda ATM kabinine ihtiyaç duyduğu veya duyabileceği tespit edilme, bankaların konuma göre değer oranı tespiti ve yaya ya da araba ile ATM kabinlerine ulaşım durumu analizi sonucu optimum konuma yatırım ile gelir sağlanabilmektedir.
- Belediyeye bağlı hazır “su firması” benzeri firmalarının yayılım politikasına göre dağıtım ağının optimizasyonunun sağlanması.
- İş yeri ruhsatları ve tabela vergileri gibi konularda saha personeline kolaylık sağlanması. Ayrıca gözden kaçan vergilendirme veya cezaların kolay bir şekilde tespit edilebilmesi.
- Belediyenin erişebildiği ve erişemediği esnaf (işletme) haritası oluşturulup gerekli yatırım stratejileri geliştirilebilir.
Sonuç olarak; Caddelere göre değer haritası, envantere göre değer haritası, hali hazırdaki envanter karnesi, potansiyel envanter fizibilite raporları gibi sonuç ürünler ile doğru fiyatlandırma, doğru lokasyon seçimi ve doğru hedef kitle seçilmiş olabilecek.
İlginizi çekebilir; Yapay Zeka ve Veri Analitiği Nedir? 4 Adımda Açıklıyoruz
Kamuda Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Yatırım
Coğrafi bilgi sistemleri ile bakanlıklar gibi çoğu kamu kurumları da yatırım stratejileri geliştirebilmekte, kendilerini dijitalleştirebilmekteler. Bu uygulamalar ve Maptriks hizmetleri maddeler halinde anlatılacak olursa;
- Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Esnaf ve Sanatkarlar Müdürlüğü iş modeliyle, esnafların, işletmelerin ihtiyaç duyduğu işleri ve yapılması gereken işlemleri dijital ortamda yapabilmesi ve toplanan verilere göre coğrafi analiz yapma imkanı veren Coğrafi bilgi sistemi (CBS) alt yapısı sağlanabilmekte. Sonuç olarak ta, doğru esnaf verisi, bütünleşik CBS altyapısı, esnaf ihtiyaçlarına doğru çözüm ve zaman tasarrufuna ek olarak uygun yatırım stratejileri de geliştirilebilmekte.
- Sağlık Bakanlığına bağlı bazı illerde, 112 Acil Çağrı Merkezleri için vakalara ulaşma ve zamanlama durumlarında göre uygun istasyon bölgelerinin belirlenmesi ve hali hazırdaki noktaların da optimizasyonunun yapılması sağlanabilmekte. Sonuç olarak ta, minumum erişim süresi, optimum ambulans sayısı ve en önemlisi de vaka (insan) kayıplarında da azalmalar görülebilmekte. Bu işlemler de; geçmiş yıllara ait vaka oranları ve konumlandırılması, lokasyona göre vaka olasılık tahmini ve potansiyel lokasyonların tespiti ve en sonda bu verilen görselleştirilmesi ile gerçekleştirilir.
Müşteri Potansiyeline Göre Yatırım
Swarm, Foursquare, İnstagram gibi konum bolluğunun yaşandığı şu zamanda müşterilerinizin neler istediğini, artık nelerden hoşlandığını (re-targeting) veya yeni müşteri potansiyellerini cinsiyet (Nüfus Müdürlükleri, TÜİK), yaş (Nüfus Müdürlükleri, TÜİK), sosyal duruma (SGK) göre kolay bir şekilde analiz edebilir, sonuçlara göre yeni bir ürün de piyasaya sunabilirsiniz. Ayrıca bulunduğunuz bölgenin hava durumuna (Meteoroloji) göre de mağazanızda bulunan ürünleri güncelleyebilirsiniz. Özellikle gayrimenkul firmaları tarafından yatırım yapılması planlanan bölge için; çevre düzeni (Belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı), suç oranı (Emniyet Genel Müdürlüğü, İç İşleri Bakanlığı), hayat standartları (TÜİK), o bölgenin yükselme (Tapu Kadastro) durumuna göre müşterilerinizi belirleyebilirsiniz.
Reklam/Pazarlama ve Dağıtım Ağına Göre Yatırım
Özellikle dağıtım ağı olan firmalarda veya kargo şirketlerinde; hangi tip araçlara gereksinim olduğuna, kargoların veya siparişlerin bu araçlara nasıl paylaştırılması gerektiğine, araçların izlemesi gereken en kısa ve elverişli rotayı (Karayolları Genel Müdürlüğü) belirlemede ve en kısa zamanı ayarlamada, depo durumunu kontrol etmede ve doğal afetler (Meteoroloji, AFAD), siyaset, terör (Emniyet, İç İşleri Bakanlığı) gibi durumları göz önünde bulundurmanızda yardımcı olabilmektedir.
Reklama ve Pazarlamaya göre yatırımı ele alacak olursak;
Bölgenin; sosyal, ekonomik (Maliye Bakanlığı, SGK), siyasi, çevresel (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, belediyeler), yaş (Nüfus, TÜİK), cinsiyet (Nüfus, TÜİK), faktörlerine göre hangi tür, ürünlerin reklamlarının yapılacağı veya nasıl bir pazarlama yolu izleneceği gibi sorulara rahatlıkla cevap verebilirsiniz.
İlginizi çekebilir; Marka Görünürlüğünde Konum/Lokasyon Faktörü
Bu teknolojiler sayesinde yukarıda saydığımız yatırım kalemlerini kolay bir şekilde analiz edebilir ve yorumlayabilirsiniz. Yerli ve milli teknolojisi ile 2009 yılında kurulan ve 12 sektörde 150’den fazla firmaya hizmet veren Maptriks, kamu sektöründe sunduğu; %100 yerli, yüksek güvenlikli (ISO 27001, ISO 22301), %100 entegre çözümler ile bahsi geçen tüm analizleri, yapabilme gücündedir. Sizler de lokasyonun gücünden yaralanmak istiyorsanız iletişim kısmından ulaşabilirsiniz.
