Bilgi, insan toplumları için tarihin her döneminde önem arz eden bir faktör olmuştur. Bilginin toplanma yöntemi de dönemden döneme göre değişikliğe uğramıştır. İnsanlık tarihinin gelişimi bilginin toplanması, saklanması ve değerlendirilmesi ile bugünkü noktaya varabilmiştir. Son yüzyılda bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, toplumsal yapıda büyük bir değişim ve dönüşümü de beraberinde getirmiştir. İkinci Dünya Savaşı esnasında ilk kez ortaya atılan “makinelerin düşünebilme yeteneği” fikri, zaman içerisinde gerçeğe dönüşmüştür. Bir yandan insan nüfusunun hızlı artışı, diğer yandan teknoloji alanında yaşanan bu gelişmeler, bilgiyi daha önemli bir hale getirmiştir. Özellikle ekonomik küreselleşme ile birlikte kullanıcı verilerine duyulan gereksinimin artması, bu verileri toplayacak ve işleyecek yeni sistemlerin de ortaya çıkmasını ateşlemiştir.
Yeni iletişim teknolojilerinin gelişimi de; pazarlama, ticaret, reklamcılık gibi pek çok alanda köklü değişimler yaşanmasına neden olmuştur. Klasik “kalabalığın olduğu yerde şube açalım” mantığı, bu çağda yerini veri analizi yöntemleri kullanılarak yapılan değerlendirmelere bırakmıştır. Bu sayede de işletmelerin kârlılığı yükselmiş ve gereksiz masrafların önüne geçilebilmiştir. Veri analizi nedir sorusunun esasında basit bir tanımı bulunmaktadır. Veri analizi, big data olarak da adlandırılan büyük veri çağında, elde edilen verilerin, ulaşılmak istenen hedefler doğrultusunda analiz edilmesi ve elde edilen sonuçların sentezlenmesi ya da modellenmesi işlemidir. Ancak bu tanım, bilmeyenler için bir başka soruyu daha içinde barındırmaktadır: Büyük veri nedir? Bu kavram, bilgi toplumunun en belirgin ve en çok kullanılan kavramlarından biridir. Modern öncesi dönemde olduğu gibi insanoğlunun işleyebileceğinden çok daha fazla kapasiteli veri anlamına gelmektedir. Ayrıca bu veri akışının bir diğer özelliği, büyük bir hızla yaşanmasıdır. Öyle ki büyük veri kavramını ifade etmek için terabaytlar yetersiz kalmaktadır.
Makine Öğrenmesi ve Büyük Veri
Yeni teknolojilerin ve buna bağlı kavramların ülkemizde yeterince oturmamış olması, bu konular ile alakalı yazılar okuyanların, yabancı kaldıkları pek çok kavram ile karşılaşmalarına neden olmaktadır. Bu başlığı okuyan kişilerin aklına da makine öğrenmesi nedir diye bir sorunun gelmiş olması normaldir. En iyi veri analiz uzmanı bile zaman zaman büyük veri işlemede önemli bazı noktaları gözden kaçırabilmektedir. Kusur, insanın doğasında var olan bir olgudur. Makine öğrenmesi, bir yapay zeka algoritması olup, veri analiz yöntemlerinin bilgisayar ile entegre edilmesidir diyebiliriz. Yani kabaca yapılacak işin makineler tarafından öğrenilmesini ve sonraki dönemde de bu işlemlerin makineler tarafından yapılmasını ifade etmektedir. Üstelik bilgisayarlar bu işlemleri sıfıra yakın bir hata payı ile yapmaktadır. Bu da büyük veri kavramını daha da önemli hale getirmekte.
Makine öğrenmesi; hızlı oluşu, edinme maliyetinin olmaması, iş gücünden tasarruf sağlaması gibi avantajları ile firmaların rekabette üstün konuma gelmesini sağlamaktadır. Tümevarım yapacak olursa büyük veri kavramını daha da önemli yapan unsur aslında yapay zeka kavramıdır.
İlginizi çekebilir: Nesnelerin İnterneti – IoT ile İş Zekâsı Geliştirme
Yapay Zekâ Nedir?
Teknolojinin baş döndürücü evrimi, her alanda büyük değişimler yaratmaktadır. Sanayi toplumundan, bilgi toplumuna yaşanan geçişten sonra insanoğlu özellikle 21.yüzyıldan sonra artık teknolojik değişimlere adapte olmaya başladı. Bu teknolojilerden biri de yapay zekâ teknolojisidir. Yapay zekâ, insanların yapabildiği her türlü işlemin insan benzeri zekalarla birleşen makineler aracılığı ile yapılmasına olanak sağlayan bir teknolojidir diyebiliriz. Elbette makineler, robotlar bugüne kadar da vardı. Ancak yapay zekâyı klasik makinelerden ayıran şey; insan gibi düşünebilen, sorunlara çözüm üretebilen, hangi durumda ne yapması gerektiği konusunda doğru kararları verebilen bir yapıda olmasıdır. Yapay zekâ uygulamaları, iş dünyası açısından da pek çok avantaj sunmaktadır. Özellikle büyük veri kavramını işlemek için Veri bilimi, yapay zekâ teknolojisinden yoğun olarak faydalanmakta ve bu yolla insanlar tarafından analiz edilmesi mümkün olmayan ya da zor olan miktardaki verinin analizini sağlamaktadır. Bu teknoloji özellikle lokasyon alanında da kullanılmaktadır.
İlginizi çekebilir: Uzmanından Önerilerle Veri Analizi ile Müşteri Segmentasyonu
Nesnelerin İnterneti ile Büyük Veriyi Avantaja Çevirmek
Büyük veri kavramını olanaklı hale getiren şey yapay zekâ teknolojileridir. Zira büyük veri olarak adlandırılan yüklü miktardaki verinin insan mahareti ile toplanabilmesi ya da işlenebilmesi söz konusu değildir. Bu yüzden de hem veri toplama hem de veri işleme makineler tarafından yapılmaktadır. Nesnelerin interneti denilen ve insan faktörüne gerek kalmadan, tüm makinelerin birbirleri ile bağlantı kurarak gerekli işlemleri yapabilmesine olanak tanıyan gelişmiş teknoloji, küresel sermaye için de eşi bulunmaz bir avantaj yaratmıştır. Rekabette başarılı olabilmek için hedef kitleyi daha iyi tanımanın önem kazandığı bu dönemde, nesnelerin interneti sayesinde dijital dünyadan toplanan kullanıcı verileri, işletmelerin çıkarları doğrultusunda işlenmektedir. Bu da hedef kitlenin daha iyi tanınmasına ve sahip olduğu özelliklere göre yaklaşımlar geliştirilmesine neden olmaktadır.
Büyük Veri Çağında İşletmeleri Yeniden Yapılandırmak
Büyük veri çağında en önemli emtia, verinin ta kendisidir. Daha çok kullanıcı verisine sahip olan işletme, kullanıcının satın alma davranışlarını etkileyebilme bakımından daha fazla araca sahip olmaktadır. Bu durumun önemini idrak edebilen işletmeler, zaman kaybetmeden dijital dönüşümlerini tamamlamaktadır.
Yatırımlar İçin Bölge Analizi ve Büyük veri
Pek çok işletme işini büyütmek amacıyla yeni şube açma yoluna gitmektedir. Ancak açılacak şubeler için yer seçimi, gelişigüzel yapılabilecek bir iş değildir. Öncesinde bir takım fizibilite çalışmaları yapılmalı ve neticesinde fizibilite raporu hazırlanmalıdır. İşletmenin şube açma istediği yerin kalabalık olmasından ziyade, o çevrede yaşayan insanların şirketin ürettiği ürün ve hizmetleri almaya istekli olma durumları analiz edilmelidir. Bu işlem, hedef kitle analizi olarak adlandırılmaktadır. Yapılması gereken bir diğer analiz ise o bölgede bulunan rakiplerin değerlendirilmesi olacaktır. Rakip analizi adıyla ifade edilen bu işlemin gözden kaçırılmaması büyük önem arz etmektedir. Tüm bu bileşenler başarılı bir şekilde bir araya getirildikten sonra, işletmenin kâr etmemesi için hiçbir neden kalmamaktadır. Gerekli olan bütün analizlerin doğru biçimde yapılması, işletmeleri şube kapatma gibi bir risk ile karşı karşıya kalmaktan koruyacaktır. Yukarıda bahsedilen analizlerin yapılması için büyük veri dediğimiz kavramı çok iyi anlamak gerekir.
İlginizi çekebilir: 3 Adımda Veri Analizi ile Rota Optimizasyonu
Maptriks ile Veri Analizi
2009 yılından bu yana pek çok sektörde lokasyon ve veri analizi yöntemlerini birleştirerek hizmet sunan Maptriks, yeni ve yenilikçi çözümleri ile Türkiye’deki birçok firmanın yatırımlarına yön vermektedir. Ticari kârlılık için lokasyon analizi kavramının büyük önem taşıdığının bilincinde olan Maptriks, bu konuda kendisini sürekli olarak güncellemekte ve müşterilerinin çözüm ortağı olmaya devam etmektedir. Tahminleme, rota optimizasyonu, segmentasyon, yer seçimi ve özelleştirilmiş raporlarıyla Maptriks firmasının olanaklarından yararlanmak istiyorsanız iletişim kısmından ulaşabilirsiniz.